Fizjografia 04-AK-FG-SP3
Wykłady:
Teoria powstawania, budowa wewnętrzna i stadia rozwojowe Ziemi oraz litosfery, procesy geologiczne endogeniczne – plutonizm typy intruzji, procesy geologiczne endogeniczne – wulkanizm i diastrofizm, typy uskoków. Procesy geologiczne egzogeniczne – wietrzenie i erozja, eoliczne, aluwialne, stokowe i ich skutki. Lodowce, lądolody i procesy glacjalne, Podział na ery i epoki oraz podział plejstocenu na epizody glacjalne. Minerały i skały. Procesy geologiczne (egdo-egzogeniczne), Formy rzeźby terenu. Budowa geologiczna i geomorfologia Polski. Stratygrafia osadów terenów Polski. Metody badania osadów geologicznych Źródła informacji o budowie geologicznej i geomorfologicznej Polski (mapy geologiczne i geomorfologiczne, przekroje geologiczne). Zasoby hydrosfery i jej właściwości. Obieg wody, cykl hydrologiczny i jego bilans. Zasoby wodne Polski na tle Europy i świata. Wody podziemne ich geneza, charakterystyka i rodzaje. Wody powierzchniowe, źródła, cieki naturalne i sztuczne. Profil podłużny i spadek cieku. Parametry morfometryczne rzeki. Sieć rzeczna. Obszarowe obiekty hydrograficzne – wody stojące. Jeziora, zbiorniki wodne naturalne i sztuczne. Zanikanie jezior, miary jeziorności, obszary zabagnione, mokradła stałe i okresowe. Zarastanie jezior, dynamika wód jeziornych. Systemy hydrograficzne. Zlewnia, dorzecze, zlewisko, podział dorzecza. Podział hydrograficzny i kształtowanie się odpływu. Ruch wody w korycie rzecznym, stany wody i przepływy, hydrogram odpływu, wezbrania i niżówki. Procesy termiczne i dynamiczne w wodach płynących. Zarastanie rzek. Elementy bilansu wodnego. Opady, retencja powierzchniowa i gruntowa, parowanie terenowe, odpływ podziemny do rzek, jezior i mórz, spływ powierzchniowy, odpływ rzeczny i cykl hydrologiczny zlewni.
Ćwiczenia:
Rozpoznawanie podstawowych minerałów i skał, systematyka skał. Metody oznaczania tekstury skał osadowych, wyznaczanie wskaźników sedymentologicznych, Mapy i przekroje geologiczne. Formy rzeźby terenów Polski. Zlewnia rzeki i jej charakterystyki fizyczne: geometria, rzeźba, pokrycie – pomiary i obliczenia. Obliczanie miar odpływu wody ze zlewni rzeki i konstrukcja krzywej sumowej odpływu. Wykresy stanów charakterystycznych w profilu wodowskazowym w wybranym pięcioleciu. Wezbrania i niżówki – określenie ich parametrów. Morfometria jeziora: wyznaczanie podstawowych parametrów i wskaźników charakteryzujących powierzchnię jeziora (powierzchnia zwierciadła wody, obwód, długość, szerokość, wskaźnik wydłużenia jeziora, rozwinięcie linii brzegowej). Morfometria jeziora: wyznaczanie podstawowych parametrów i wskaźników charakteryzujących misę jeziorną (pojemność jeziora i epilimnionu, głębokość średnia, maksymalna i względna). Wykres wahań zwierciadła wód podziemnych w ciągu roku hydrologicznego.
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2017/18Z: | W cyklu 2020/21Z: | W cyklu 2024/25Z: | W cyklu 2018/19Z: | W cyklu 2021/22Z: | W cyklu 2016/17Z: | W cyklu 2022/23Z: | W cyklu 2023/24Z: |
Efekty kształcenia
Student posiada podstawową wiedzę z zakresu geologii, geomorfologii, procesach kształtujących współczesną rzeźbę terenu. Posiada podstawową wiedzę z hydrologii, podstawowe wiadomości o ciekach i zbiornikach wodnych. Posiada umiejętność rozpoznawania podstawowych skał oraz form rzeźby terenu. Posiada umiejętność oceny zagrożeń wynikających z budowy terenu. Umie wyznaczać i interpretować podstawowe wskaźniki charakteryzujące wody stojące i płynące. Potrafi wykorzystać wiadomści o środowisku abiotycznym w zarządzaniu krajobrazem. Ma świadomość konieczności organizowania przestrzeni otwartej zgodnie uwarunkowaniami środowiskowymi. Umie pracować zespołowo, przy realizacji zadań projektowych.
Literatura
Literatura podstawowa:
Migoń P., 2008: Geomorfologia. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
Mizerski W., 2006: Geologia dynamiczna. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
Bajkiewicz-Grabowska E., Mikulski A., 2002: Hydrologia Ogólna, Wyd. Naukowe PWN Warszawa
Bajkiewicz-Grabowska E., Magnuszewski A., 2002: Przewodnik do ćwiczeń z Hydrologii ogólnej. Wyd. Naukowe PWN Warszawa
Literatura uzupełniająca:
Kłysz P., Skoczylas J., 2003: Oblicze naszej planety – geologia i geomorfologia w zarysie.
Wyd. Naukowe UAM Poznań.
Książkiewicz M., 1979: Geologia dynamiczna. Wyd. Geologiczne, Warszawa
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: